Dịch vị dạ dày đóng vai trò quan trọng đối với quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày. Nếu không có sự tham gia của dịch vị, các loại thực phẩm khó được chuyển hóa sang dạng cơ thể có thể hấp thụ được. Vậy dịch vị do tuyến nào tiết ra và hỗ trợ hoạt động tiêu hóa như thế nào? Hãy tham khảo ngay những thông tin dưới dây. Show
Tìm hiểu chung về dịch vị dạ dàyDịch vị dạ dày là gì?Dịch vị là một dung dịch gồm nhiều chất khác nhau được tiết ra bởi dạ dày. Một ngày, cơ thể người trưởng thành bình thường, dạ dày sẽ tiết ra từ 1 – 2.5 lít. Dịch vị dạ dày có màu gì?Tuy là một loại hỗn hợp được tạo nên bởi nhiều chất khác nhau, nhưng dịch vị dạ dày lại trong suốt, không màu và hơi sánh. Nếu dịch vị có màu bất thường, nguyên nhân có thể do dạ dày bị xuất huyết, làm màu dịch vị bị biến đổi. Để tìm được nguyên nhân chính xác, cần thực hiện các xét nghiệm dịch vị dạ dày.
Đặc tính của dịch vị dạ dày
Thành phần và tác dụng của dịch vị dạ dàyĐể thực hiện chức năng hỗ trợ quá trình tiêu hóa, trong dịch vị dạ dày có chứa axit HCL và các loại enzym, đặc biệt là enzym pepsin. Trong đó, 99,5% dịch vị là nước và 0,5% còn lại vật chất khô. Vật chất khô là các chất hữu cơ như protein và một số enzym như: axit lactic, axit uric, ure…, chất vô cơ có các loại bao gồm axit HCL, muối clorua, muối sunfat của các nguyên tố Na,Ca,K,Mg. Một số loại enzym có trong dịch vị bao gồm:
Nồng độ pH của axit dạ dàyMức pH dịch vị phù hợpNhư đã đề cập ở trên, axit HCl có trong dịch vị dạ dày thiết lập độ pH môi trường bên trong dạ dày. Trong đó, nồng độ ph ổn định, đảm bảo các hoạt động bên trong dạ dày đó là 3 – 4, tức là nồng độ HCl trong dịch vị khoảng từ 0,0001 – 0,001 mol/l. Khi chỉ số này xuống thấp hơn, cơ thể con người sẽ bị thiếu axit dạ dày, còn nếu vượt qua ngưỡng trên, cơ thể sẽ bị thừa axit dạ dày. Dù thừa hay thiếu axit dịch vị, các cơ quan, hoạt động của dạ dày sẽ bị ảnh hưởng. Tình trạng này diễn ra trong thời gian dài sẽ là nguyên nhân dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm khác như viêm loét dạ dày – tá tràng, teo niêm mạc dạ dày… Mức pH dịch vị khi đóiKhi đói, dịch vị dạ dày sẽ có độ PH thấp hơn 2. Vì vậy, để tăng nồng độ axit trong dạ dày về mức phù hợp, mọi người nên bổ sung bằng cách ăn các loại thực phẩm có tính axit như cam, bánh mì… Bài tiết dịch vị dạ dàyTuyến bài tiết dịch dịch vịThành dạ dày là nơi có nhiều loại tuyến với chức năng khác nhau. Trong đó, dịch vị được tiết ra bởi các tuyến nằm ở vùng niêm mạc ở thận và đáy dạ dày. Hai nhóm tuyến chính có nhiệm vụ bài tiết dịch vị dạ dày
Bốn loại tế bào của tuyến bài tiết dịch vị ở vùng thận bao gồm: – Loại 1: nhóm các tế bào chính sẽ tiết ra pepsinogen – đây là một dạng tiền enzym (enzym chưa hoạt động) và enzym lipase dạ dày. – Loại 2: nhóm các tế bào viền bài tiết axit HCl. Acid này sẽ chuyển hóa pepsinogen, thành enzym pepsin có thể hoạt động được, tham gia vào quá trình tiêu hóa phân giải protein có trong thịt, cá, trứng, sữa thành các chuỗi po-li-pep-tit đơn giản, dễ hấp thụ hơn.. – Loại 3: nhóm các tế bào cổ tuyến có nhiệm vụ tiết ra chất nhầy bao phủ bề mặt bên trong dạ dày và đóng vai trò là lớp bảo vệ các tế bào niêm mạc dạ dày để không chịu sự tác động trực tiếp, tránh bị ăn mòn từ tác động của axit HCl A. – Lọai 4: nhóm các tế bào nội tiết làm nhiệm vụ tiết ra hormone gastrin. Loại hormone này sẽ tác động kích thích hoạt động của tuyến vị. Các giai đoạn bài tiết dịch vị dạ dàyKhi thức ăn được chuyển xuống từ thực quản, dạ dày cần giãn ra để lưu trữ thức ăn. Đó là một tín hiệu thông báo các tế bào niêm mạc ở hang vị dạ dày kích thích phản xạ dây X. Nhờ đó, các tuyến tiết dịch vị lập tức phản xạ tại chỗ, giải phóng gastrin. Gastrin tiếp tục kích thích các tuyến bài tiết HCl và pepsinogen. Các bệnh lý liên quan đến dịch vị dạ dàyThừa axit dạ dày hay thừa dịch vị dạ dàyĐây là hiện tượng nồng độ axit trong dạ dày cao hơn mức bình thường. Nồng độ axit HCl tăng cao, làm độ pH trong dạ dày tăng lên, từ đó làm ảnh hưởng đến hoạt động của các loại enzym hoạt hóa khác. Dư axit dạ dày gây ra rất nhiều tác động gây hại đến chức năng của dạ dày, phá hủy, bào mòn thành dạ dày và các cơ quan trong hệ tiêu hóa, càng ngày, axit sẽ càng làm tổn thương sâu hơn ở niêm mạc dạ dày, gây các bệnh lý nghiêm trọng như đau dạ dày, viêm loét dạ dày, xuất huyết dạ dày, thậm chí là biến chứng thủng dạ dày… Dịch vị dạ dày trào ngượcĐây là hiện tượng dịch dạ dày hoặc có thể là dịch vị dạ dày có chứa thức ăn bị trào ngược lên thực quản. Theo cơ chế tiêu hóa thức ăn bình thường, thức ăn sẽ vào dạ dày qua đường thực quản. Tại dạ dày, thức ăn sẽ được nghiền nát và trộn lẫn với các loại enzym tiêu hóa, để phân giải các chất rồi được chuyển xuống tá tràng, ruột non. Tuy nhiên, khi bị trào ngược, thức ăn, dịch vị không được chuyển xuống mà lại được đẩy lên thực quản, gây ra cảm giác vô cùng khó chịu. Người bị trào ngược sẽ thường gặp phải hiện tượng như ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, khó nuốt, khản giọng, miệng tiết nhiều nước bọt… Trào ngược dạ dày sẽ làm tăng nguy cơ bị các bệnh lý như loét thực quản, hẹp và sẹo thực quản, ung thư thực quản. Những lưu ý trong chế độ sinh hoạt phòng bệnh liên quan đến dịch vị dạ dàyĐể ngằn ngừa nguy cơ bị các bệnh liên quan đến dịch vị dạ dày như thừa axit dạ dày hay trào ngược dạ dày thực quản… mọi người nên tuân thủ chế độ sinh hoạt lành mạnh. Về chế độ ăn uống, cần lưu ý một số điểm sau:
Kết luậnBất kỳ sự bất ổn trong chế độ ăn uống sinh hoạt cũng có thể là nguyên nhân khiến dịch vị bất thường, gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của dạ dày. Hi vọng những kiến thức mà Vitos đã chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn hiểu hơn về đặc tính cũng như vai trò của dịch vị dạ dày trong quá trình tiêu hóa, từ đó đưa ra những sự điều chỉnh thích hợp. Hãy luôn quan tâm đến sức khỏe của bạn và gia đình bằng một chế độ sinh hoạt thật lành mạnh. Chúc các bạn luôn khỏe. |