Chính sách kế toán (Accounting Policies) là các nguyên tắc, phương pháp và cơ sở kế toán cụ thể được doanh nghiệp áp dụng vào việc thống kê và lập báo cáo tài chính. Doanh nghiệp cần lựa chọn nhất quán chính sách kế toán đối với các sự kiện tương tự khác như: chứng từ, biên lai, nhật ký chung và với các hình thức báo cáo như báo cáo thuế, báo cáo doanh thu,… Show
 Mỗi đơn vị, doanh nghiệp khi lựa chọn chế độ kế toán nào thì sẽ có các chính sách kế toán chi tiết tương ứng và phù hợp với chế độ kế toán đó. Các chế độ kế toán thường gặp là chế độ kế toán doanh nghiệp, chế độ kế toán đơn vị chủ đầu tư, chế độ kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp,… Bên cạnh đó, một số chính sách kế toán thường hay được áp dụng có thể kể đến như là nguyên tắc ghi nhận các khoản tiền, nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho, nguyên tắc ghi nhận và khấu hao bất động sản doanh nghiệp đầu tư, nguyên tắc ghi nhận các khoản đã đầu tư tài chính, nguyên tắc ghi nhận và vốn hóa các khoản chi phí đi vay, nguyên tắc ghi nhận chi phí phải trả,…
Một khi các doanh nghiệp đã đưa ra các chính sách tài chính thì cần phải áp dụng nó phù hợp với các giao dịch hay các hoạt động kế toán của mình. Nếu trong doanh nghiệp có sự áp dụng sai hoặc không phù hợp rất có thể sẽ dẫn đến các sai sót trong báo cáo tình hình tài chính. Việc sai sót trong báo cáo tài chính là việc cấm kỵ đối với bộ phận kế toán cũng như đối với cả doanh nghiệp.
2. Các thông tin về thay đổi chính sách kế toánThay đổi chính sách kế toán là việc thay đổi các nội dung về phương phức, hình thức, nguyên tắc mà doanh nghiệp đã áp dụng trong công việc kế toán về báo cáo tài chính. Ví dụ như thay đổi phương pháp tính giá hàng tồn kho, thay đổi phương pháp khấu hao bất động sản đầu tư,…. 2.1. Quy tắc thay đổi chính sách kế toánViệc thay đổi chính sách kế toán không phải việc bất cứ lúc nào cũng có thể tùy tiện thay đổi được. Thay đổi chính sách kế toán cần được áp dụng theo đúng các điều khoản quy định của pháp luật, các chính sách của nhà nước đã ban hành. Các trường hợp có thể thay đổi chính sách kế toán được quy định là: - Doanh nghiệp được phép thay đổi chính sách kế toán trong trường hợp quy định về pháp luật có tác động đến các chính sách tài chính và buộc các doanh nghiệp phải thay đổi để phù hợp với luật pháp ban hành.
- Trường hợp còn lại là khi các thay đổi có tác động giúp cho báo cáo tài chính có đầy đủ thông tin hơn, các thông tin đáng tin cậy hơn, thích hợp hơn với tình hình hoạt động và kinh doanh của doanh nghiệp thì doanh nghiệp sẽ được phép thay đổi chính sách kế toán. - Chính sách kế toán cần được các doanh nghiệp áp dụng một cách nhất quán trong mỗi gian đoạn để có thể quản lý được mọi vấn đề có thể xảy ra. Bộ phận kế toán làm báo cáo tài chính cần sát sao với những biến động của tình hình tài chính doanh nghiệp, so sánh tình trong từng thời kỳ để kịp thời đưa ra những quyết sách thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp. 2.2. Áp dụng những thay đổi chính sách kế toánTheo đúng quy định của Chuẩn mực số 29 được ban hành và thông báo của Bộ tài chính thì việc áp dụng thay đổi chính sách làm 2 trường hợp sau: - Khi doanh nghiệp thay đổi chính sách kế toán lần đầu, theo các quy định của pháp luật về chuẩn mực hay chế độ kế toán, có các hướng dẫn chuyển đổi cụ thể để có thể áp dụng được thay đổi chính sách kế toán. - Với những trường hợp không có hướng dẫn chuyển đổi cụ thể khi các doanh nghiệp áp dụng thay đổi chính sách kế toán lần đầu tiên theo đúng quy định của pháp luật về chuẩn mực hay các chế độ kế toán thì cần được áp dụng phi hồi tố chính sách kế toán. Còn nếu do doanh nghiệp tự nguyện thay đổi chính sách kế toán thì phải áp dụng hồi tố với thay đổi chính sách ở trường hợp này.
Có rất nhiều doanh nghiệp hoặc bộ phận kế toán của doanh nghiệp đó có thể nhầm tưởng 1 vài trường hợp thay đổi giữa các giao dịch sang thay đổi chính sách kế toán và lại thực hiện nó theo các quy trình phức tạp của thay đổi chính sách kế toán. Để tránh những nhầm lẫn và mất thời gian trong công việc, mình sẽ liệt kê 2 trường hợp mà các doanh nghiệp thường nhầm lẫn sang thay đổi chính sách kế toán như sau: - Việc thực hiện thay đổi một chính sách kế toán nào đó của một giao dịch có sự khác biệt nhất định đối với một giao dịch trước đó thì không được coi là thay đổi chính sách kế toán. - Khi các doanh nghiệp áp dụng chính sách kế toán với các giao dịch chưa từng xuất hiện trước đó, hoặc các thay đổi đó không phải là trọng yếu thì trường hợp này các doanh nghiệp không cần phải tính vào thay đổi chính sách kế toán.
- Khi phải áp dụng hồi tố trong thay đổi chính sách kế toán thì doanh nghiệp phải xác định sự thay đổi này đến báo cáo tài chính đang ở mức độ như thế nào. Sau khi đã xác định được các ảnh hưởng đến báo cáo tài chính thì cần điều chỉnh lại các số dư và thay đổi tình hình số dư trong báo cáo tài chính. - Nguyên tắc tiếp theo là doanh nghiệp không được điều chỉnh vào cột “Năm nay” trên báo cáo tổng hoạt động của doanh nghiệp của năm hiện tại mà phải trình bày sự thay đổi bằng cách điền vào cột thông tin “Năm trước” trên báo cáo hoạt động kinh doanh của năm hiện tại. - Khi áp dụng hồi tố trong thay đổi chính sách kế toán trên các tài khoản ngoài việc ghi đầy đủ các nội dung thì còn cần phải diễn giải các lý do của việc điều chỉnh đó là như thế nào.
Trên đây mình đã cung cấp các thông tin để giúp các bạn hiểu cơ bản chính sách kế toán là gì. Hy vọng có thông tin về chính sách kế toán của mình có thể giúp được các bạn hoàn thành tốt các nhiệm vụ của công việc liên quan đến kế toán nhé.
Chính sách kế toán (trong tiếng Anh là Accounting Policies) là các phương pháp, nguyên tắc và cơ sở kế toán cụ thể được doanh nghiệp thực hiện và áp dụng cho việc lập báo cáo và trình bày các báo cáo về tài chính.
Các giao dịch, sự kiện tương tự giống như chính sách kế toán, các doanh nghiệp cần lựa chọn được chính sách kế toán nhất quán để áp dụng cho doanh nghiệp của mình, lựa chọn áp dụng những hình thức kế toán (nhật ký chung, nhật ký – chứng từ, chứng từ ghi sổ…), vận dụng biểu mẫu hướng dẫn theo các chế độ, lựa chọn các phương pháp tính khấu hao, hình thức báo cáo (báo cáo quản trị, báo cáo thuế), ban hành quy trình chi tiêu trong nội bộ,... áp dụng chế độ phù hợp. Chẳng hạn: Với mặt hàng tồn kho và chi phí kế toán đi vay, doanh nghiệp thường dùng phương pháp tính giá gốc… Chính sách kế toán đã ra đời và xuất hiện từ rất lâu, các doanh nghiệp có thể sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau và nó đóng vai trò vô cùng quan trọng, hỗ trợ các báo cáo tài chính trong doanh nghiệp trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Với mỗi chế độ kế toán trong doanh nghiệp, đơn vị, chính sách kế toán chi tiết sẽ tương ứng và phù hợp với từng chế độ. Một số chế độ kế toán hay thường xuất hiện là kế toán đơn vị, kế toán doanh nghiệp với chủ đầu tư hoặc các đơn vị hành chính sự nghiệp có chế độ kế toán phù hợp.
Một số chính sách kế toán thường được sử dụng khác gồm có các nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho, nguyên tắc ghi nhận những khoản tiền, khấu hao và ghi nhận bất động sản cho các doanh nghiệp đầu tư, nguyên tắc ghi nhận vốn hóa khoản chi phí đi vay, ghi nhận khoản đã được đầu tư về tài chính, nguyên tắc ghi nhận cho chi phí phải trả… Khi đưa ra những chính sách tài chính, doanh nghiệp cần áp dụng những hoạt động, giao dịch kế toán hợp lý với các chính sách trong doanh nghiệp. Báo cáo về tình hình tài chính có thể gặp sai sót hoặc không hợp lý nếu doanh nghiệp sử dụng chính sách kế toán sai sót, thiếu hợp lý. Do đó, đối với nhân viên kế toán và cả doanh nghiệp, việc sai sót trong báo cáo tài chính là điều cấm kỵ không nên xảy ra. 1.2.2. Chính sách kế toán có tính chất gì?Khi doanh nghiệp chọn lựa áp dụng các chính sách kế toán, cần lựa chọn chính sách này nhất quán với các sự kiện hay giao dịch giống như các hoạt động trong công ty. Bởi chính sách kế toán chính là nguyên tắc và phương thức sử dụng để báo cáo tài chính cho doanh nghiệp. Nếu áp dụng chính sách không thống nhất, doanh nghiệp có thể gặp phải rắc rối, mang lại sai trái, nhầm lẫn không nên có.
Trừ khi các nhóm nhỏ khác đã sử dụng nhiều chính sách kế toán khác nhau hoặc những hoạt động chuẩn mực của kế toán khác cho phép hoặc những giao dịch, sự kiện tương tự được yêu cầu phân loại, thì lúc này, doanh nghiệp cần chọn chính sách kế toán bao quát và nhất quán với các nhóm sử dụng chung. Do vậy, để giao dịch tránh xảy ra nhầm lẫn và dễ dàng quản lý, doanh nghiệp khi sử dụng chính sách kế toán cần đảm bảo tính nhất quán. 2. Một số thay đổi trong chính sách kế toánSau khi hiểu được khái niệm chính sách kế toán là gì, bạn cần biết được chính sách kế toán có những thay đổi nào và thực hiện cho doanh nghiệp của mình sao cho hợp lý. 2.1. Lúc nào nên thay đổi chính sách kế toán trong doanh nghiệp?Khi đã áp dụng chính sách kế toán, doanh nghiệp không phải muốn thay đổi là có thể thay đổi được. Khác với việc tuyển dụng nhân viên kế toán, nếu họ làm không tốt thì sa thải và họ làm tốt thì giữ lại, chính sách kế toán khó có thể thay đổi một khi đã đưa vào áp dụng. Trường hợp doanh nghiệp muốn thay đổi chính sách kế toán, doanh nghiệp cần thực hiện phụ thuộc theo cách thức sau: Trước hết, những quy định của pháp luật cần có sự thay đổi hoặc chế độ kế toán và chuẩn mực có sự thay đổi, bạn sẽ được phép thay đổi chính sách về kế toán.
Nếu có sự thay đổi và dẫn đến Báo cáo tài chính sẽ thực hiện cung cấp những thông tin về sự kiện, giao dịch đó ảnh hưởng thế nào tới tài chính, hoạt động kinh doanh, luân chuyển tiền tệ trong các doanh nghiệp. Với hai trường hợp này, doanh nghiệp được phép thay đổi chính sách phù hợp, còn với những trường hợp khác, doanh nghiệp không được thay đổi và cần nắm bắt rõ ràng nhất. 2.2. Vấn đề không được coi là thay đổi chính sách kế toánNhiều người lầm tưởng giữa sự thay đổi chính sách kế toán và coi những hoạt động này là sự thay đổi về chính sách. Tuy vậy, nếu là một kế toán chuyên nghiệp hoặc một lãnh đạo giỏi thì sẽ không thể nhầm lẫn sự thay đổi về chính sách. Do đó, chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn một số vấn đề mà không được xem là sự thay đổi trong chính sách kế toán. Một là, những sự kiện, giao dịch sử dụng một chính sách kế toán mà có điểm khác biệt cơ bản với sự kiện và giao dịch đã xảy ra từ trước.
Hai là, những giao dịch và sự kiện mới trong doanh nghiệp được áp dụng chính sách kế toán mà không có điểm yếu hoặc chưa phát sinh trước đó. 2.3. Khi nào nên thay đổi chính sách kế toán?Đối với doanh nghiệp, trong 3 trường hợp dưới đây được phép áp dụng thay đổi chính sách kế toán: Trường hợp 1: Doanh nghiệp áp dụng quy định về chuẩn mực kế toán và quy định của pháp luật lần đầu, những doanh nghiệp này phải thay đổi hoặc thực hiện về chính sách kế toán theo hướng dẫn chuyển đổi cụ thể. Trường hợp 2: Doanh nghiệp áp dụng những quy định của pháp luật về chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán lần đầu, và trong đó không có quy định về các khả năng hồi tố, lúc này doanh nghiệp được phép sử dụng phi hồi tố cho chính sách kế toán này. Trường hợp 3: Nếu doanh nghiệp muốn tự ý thay đổi các chính sách thì cần áp dụng những khả năng hồi tố phù hợp với việc thay đổi các chính sách kế toán này.
Trong 3 trường hợp kể trên, doanh nghiệp sẽ được phép thay đổi các chính sách, bạn cần hiểu và nắm rõ để có thể thay đổi linh hoạt các vấn đề sao cho phù hợp với chính sách trong doanh nghiệp của mình. Để quá trình hạch toán tài chính, kế toán thu chi chứng từ, hồ sơ tài chính, áp dụng chính sách kế toán trở nên dễ dàng, bạn nên sử dụng phần mềm quản lý tài chính kế toán 365, còn được gọi là phần mềm quản lý kế toán tài chính. Đây sẽ là giải pháp giúp doanh nghiệp hạch toán, áp dụng chính sách hiệu quả, minh bạch. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được chính sách kế toán là gì cùng một số thông tin về chính sách tài chính kế toán. Việc áp dụng các chính sách kế toán có vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết trong các doanh nghiệp, vì vậy kế toán chuyên môn và người quản lý cần nắm rõ các thông tin về chính sách này để có thể quản lý tài chính của doanh nghiệp đơn giản và dễ dàng hơn.
Bạn có biết kế toán công là gì chưa? Truy cập bài viết dưới đây để biết được khái niệm, tình hình đào tạo và mức thu nhập của kế toán công nhé! Kế toán công là gì |
